Jeśli boisz się węży, a nawet psów, nie jesteś sam w swojej zwierzęcej fobii. Możliwe jest rozwinięcie fobii wszystkiego, w tym każdego możliwego do wyobrażenia rodzaju zwierzęcia.
Jednak niektóre fobie zwierzęce są znacznie częstsze niż inne. Powszechne fobie zwierzęce ogólnie dzielą się na kilka nieoficjalnych kategorii, w tym drapieżniki, „obrzydliwe” zwierzęta i lęki oparte na przesądach.
drapieżniki
Powszechnie przerażające zwierzęta, które generalnie należą do kategorii „drapieżników”, to psy i rekiny. Prawdopodobnie możemy winić psychologię ewolucyjną za strach przed drapieżnymi zwierzętami. Strach przed drapieżnikami był podstawową umiejętnością przetrwania naszych starożytnych przodków. Duże i potężne zwierzęta lub te, które były jadowite, mogły z łatwością pokonać ludzi. Bez ochrony, z której obecnie korzystamy, od dobrze zbudowanych domów po antytoksyny, nasi przodkowie rywalizowali z drapieżnikami o pożywienie, wodę i schronienie. Nawet dzisiaj rozsądnie jest zachować ostrożność w stosunku do nieznanych zwierząt. Ale fobia jest wypaczeniem normalnej reakcji strachu, zamieniając zdrową reakcję w poczucie paniki.
Obrzydliwe Zwierzęta
Tradycyjnie węże i pająki zaliczano do kategorii fobii zwierzęcych „drapieżników”. Badania przeprowadzone na University of Queensland (Australia) w 2008 roku kwestionują jednak ten pogląd. Według naukowców z Queensland może to wynikać z tego, że skupiamy się na stworzeniach, które postrzegamy jako obrzydliwe. Tak jak możemy uwolnić motyla, ale zgnieść karalucha, bardziej obawiamy się węży i pająków niż zwierząt, które tradycyjnie są „niebezpieczne”.
Przesądne obawy
Węże mogą również należeć do kategorii przesądnych lęków. Na przestrzeni dziejów różne zwierzęta odgrywały rolę w przesądach i legendach, a także w wierzeniach religijnych. Węże są często spotykane w tradycji, od biblijnego ogrodu Eden po niektóre praktyki voodoo. Podobnie ptaki są czasami postrzegane jako omen śmierci. Legendarna komedia Lucille Ball podobno tak bardzo bała się ptaków, że kiedyś usunęła z domu drogie tapety, gdy odkryła we wzorze mroczny kształt ptaka. Obawy związane z przesądami i wierzeniami religijnymi zwykle skupiają się na tym, co reprezentuje zwierzę, a nie na samym zwierzęciu.
Inne przyczyny
Oczywiście nie wszystkie fobie zwierzęce należą do powyższych kategorii. W wielu przypadkach obawy te są zakorzenione we wczesnym dzieciństwie. Jeśli zostałeś zaatakowany przez psa lub obserwowałeś, jak rodzic krzyczy i ucieka przed pająkami, możesz być bardziej podatny na rozwój fobii przed tymi zwierzętami. A negatywne doświadczenie nie musiało przydarzyć się tobie ani bliskiemu krewnemu. Filmy takie jak Arachnofobia lub Szczęki, sceny w programie telewizyjnym, a nawet wieczorne wiadomości czasami przyczyniają się do rozwoju fobii.
Fobie zwierzęce u dzieci
Lęki są zdrową i normalną częścią dorastania. Większość dzieci rozwija krótkotrwałe, często intensywne lęki, które same ustępują. Z tego powodu fobie nie są diagnozowane u dzieci (i dorosłych), dopóki nie utrzymują się przez co najmniej sześć miesięcy. Jeśli zauważysz, że młodsze dziecko wykazuje niechęć do niektórych zwierząt, popracuj z nim nad strategiami radzenia sobie i zachęć je do przepracowania swoich lęków. Oczywiście, jeśli strach jest poważny lub niepocieszony, zawsze najlepiej skonsultować się z pediatrą. Utrzymywanie się poważnego lęku może zwiększyć prawdopodobieństwo rozwinięcia się u Twojego dziecka głęboko zakorzenionej fobii. Podobnie oprzyj się pokusie zmuszenia dziecka do stawienia czoła strachowi. Chociaż powodzie są uzasadnioną techniką leczenia, istnieje ryzyko dalszego wzmocnienia strachu. Technika ta nie powinna być stosowana bez wskazówek przeszkolonego specjalisty zdrowia psychicznego.
Radzenie sobie z fobiami zwierząt
Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego Podręcznik diagnostyczno-statystyczny, wydanie 5, fobie zwierzęce są klasyfikowane jako podzbiór „fobie specyficznych”. Aby postawić diagnozę konkretnej fobii, „lęk musi być nieproporcjonalny do rzeczywistego niebezpieczeństwa lub zagrożenia w sytuacji, po uwzględnieniu kulturowych czynników kontekstowych”. Możesz nie zdawać sobie sprawy, że masz fobię wobec zwierząt, ale może to zrobić specjalista od zdrowia psychicznego.
Chociaż poznanie pierwotnej przyczyny twojej fobii jest interesującym ćwiczeniem i może być pomocne w twoim leczeniu, generalnie nie jest to konieczne. Fobie zwierzęce, podobnie jak większość fobii, zazwyczaj dobrze reagują na różne techniki terapeutyczne
Jeśli twój strach jest stosunkowo łagodny, środki samopomocy, takie jak sterowana wizualizacja i celowe oddychanie, mogą złagodzić reakcje na stres. Pomocna może być również rozmowa z wspierającym przyjacielem lub krewnym. Jeśli jednak strach zaczyna ograniczać Twoją codzienną aktywność lub jeśli odczuwasz panikę, najlepiej skonsultować się ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego.
Fobie zwierzęce nigdy nie są zabawne, a nieleczone lęki często nasilają się z czasem. Jednak przy odrobinie pomocy i ciężkiej pracy nie ma powodu, aby fobia wobec zwierząt wpływała na Twoje życie.