Uczenie się jest często definiowane jako stosunkowo trwała zmiana w zachowaniu, która jest wynikiem doświadczenia. Kiedy myślisz o uczeniu się, może łatwo wpaść w pułapkę rozważania wyłącznie edukacji formalnej, która ma miejsce w dzieciństwie i wczesnej dorosłości: ale uczenie się jest realistycznie ciągłym procesem zachodzącym przez całe życie.
Jak przejść od niewiedzy do zdobywania informacji, wiedzy i umiejętności?
Uczenie się stało się głównym przedmiotem studiów psychologicznych na początku XX wieku, gdy behawioryzm stał się główną szkołą myślenia. Dzisiaj uczenie się pozostaje ważną koncepcją w wielu obszarach psychologii, w tym psychologii poznawczej, edukacyjnej, społecznej i rozwojowej.
Jedną ważną rzeczą do zapamiętania jest to, że uczenie się może obejmować zarówno pozytywne, jak i negatywne zachowania. Uczenie się jest naturalną i ciągłą częścią życia, która odbywa się nieustannie, zarówno na dobre, jak i na złe.
Czasami ludzie uczą się rzeczy, które pomagają im zdobyć większą wiedzę i prowadzić lepsze życie. W innych przypadkach ludzie mogą uczyć się rzeczy, które są szkodliwe dla ich ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia.
Proces uczenia się nowych rzeczy nie zawsze jest taki sam. Nauka może odbywać się na wiele różnych sposobów. Aby wyjaśnić, jak i kiedy zachodzi uczenie się, zaproponowano szereg różnych teorii psychologicznych.
Uczenie się poprzez warunkowanie klasyczne
Uczenie się przez towarzystwo jest jednym z najbardziej podstawowych sposobów uczenia się nowych rzeczy. Rosyjski fizjolog Iwan Pawłow odkrył jedną z metod uczenia się podczas swoich eksperymentów na układach trawiennych psów. Zauważył, że psy naturalnie śliniłyby się na widok jedzenia, ale ostatecznie psy zaczęły również ślinić się, gdy tylko zauważyły biały fartuch laboratoryjny eksperymentatora.
Późniejsze eksperymenty polegają na łączeniu widoku jedzenia z dźwiękiem dzwonka. Po wielu parowaniach psy w końcu zaczęły ślinić się na sam dźwięk dzwonka.
Warunkowanie klasyczne to rodzaj uczenia się, który odbywa się poprzez tworzenie skojarzeń.
Neutralny bodziec, który naturalnie i automatycznie wyzwala odpowiedź, jest połączony z bodźcem neutralnym. W końcu tworzy się skojarzenie i wcześniej neutralny bodziec staje się znany jako bodziec warunkowy, który następnie wyzwala reakcję warunkową.
Nauka poprzez warunkowanie operacyjne Opera
Konsekwencje twoich działań mogą również odgrywać rolę w określaniu, jak i czego się uczysz. Behawiorysta B.F. Skinner zauważył, że chociaż warunkowanie klasyczne może być użyte do wyjaśnienia niektórych rodzajów uczenia się, nie może wyjaśniać wszystkiego. Zamiast tego zasugerował, że za niektóre rodzaje uczenia się odpowiedzialne są wzmocnienia i kary.
Gdy coś natychmiast następuje po zachowaniu, może zwiększyć lub zmniejszyć prawdopodobieństwo, że zachowanie powtórzy się w przyszłości. Ten proces jest określany jako warunkowanie instrumentalne
Na przykład wyobraź sobie, że właśnie dostałeś nowego szczeniaka i chciałbyś zacząć uczyć go zachowywania się w określony sposób. Ilekroć szczeniak robi to, co chcesz, nagradzasz go małym smakołykiem lub delikatnym poklepywaniem. Kiedy szczeniak źle się zachowuje, besztasz go i nie okazujesz czułości. Ostatecznie wzmocnienie prowadzi do wzrostu pożądanych zachowań i zmniejszenia niepożądanych zachowań.
Uczenie się przez obserwację
Chociaż warunkowanie klasyczne i warunkowanie instrumentalne mogą pomóc w wyjaśnieniu wielu przykładów uczenia się, prawdopodobnie od razu możesz pomyśleć o sytuacjach, w których nauczyłeś się czegoś bez warunkowania, wzmacniania lub karania.
Psycholog Albert Bandura zauważył, że wiele rodzajów uczenia się nie wiąże się z żadnym warunkowaniem i w rzeczywistości dowody na to, że uczenie się zaszło, mogą nawet nie być od razu widoczne.
Uczenie się obserwacyjne odbywa się poprzez obserwowanie działań i konsekwencji zachowań innych ludzi (takich jak utajone uczenie się).
W serii słynnych eksperymentów Bandura był w stanie zademonstrować moc tego obserwacyjnego uczenia się. Dzieci oglądały klipy wideo przedstawiające dorosłych w interakcji z dużą, nadmuchiwaną lalką Bobo. W niektórych przypadkach dorośli po prostu ignorowali lalkę, podczas gdy w innych klipach dorośli uderzali, kopali i krzyczeli na lalkę.
Kiedy później dzieci miały szansę bawić się w pokoju z lalką Bobo, ci, którzy obserwowali dorosłych nadużywających lalki, częściej angażowali się w podobne działania.
Jak widać, uczenie się to złożony proces, na który składa się wiele czynników. Dzisiejsi psychologowie nie tylko badają, w jaki sposób zachodzi uczenie się, ale także jak zmienne społeczne, emocjonalne, kulturowe i biologiczne mogą wpływać na proces uczenia się.
Słowo od Verywell
Uczenie się nie jest procesem jednowymiarowym. Odbywa się to na wiele różnych sposobów i istnieje wiele różnych czynników, które mogą wpływać na to, jak i czego ludzie się uczą. Chociaż ludzie często koncentrują się na obserwowalnych i mierzalnych sposobach uczenia się, ważne jest również, aby pamiętać, że nie zawsze możemy od razu wykryć to, czego się nauczyli. Ludzie są w stanie uczyć się rzeczy, których nie można od razu zaobserwować.
