Zgodnie z psychoanalityczną teorią osobowości Zygmunta Freuda, superego jest składnikiem osobowości złożonym z uwewnętrznionych ideałów, które nabyliśmy od naszych rodziców i społeczeństwa. Superego stara się stłumić popędy id i próbuje sprawić, by ego zachowywało się bardziej moralnie niż realistycznie.
W teorii rozwoju psychoseksualnego Freuda superego jest ostatnim składnikiem osobowości, który się rozwija. Id jest podstawową, pierwotną częścią osobowości; jest obecny od urodzenia. Ego zaczyna się rozwijać w ciągu pierwszych trzech lat życia dziecka. W końcu superego zaczyna się pojawiać około piątego roku życia.
Ideały, które przyczyniają się do powstania superego, obejmują nie tylko moralność i wartości, których uczymy się od naszych rodziców, ale także idee dobra i zła, które nabywamy od społeczeństwa i kultury, w której żyjemy.
Części superego
W psychologii superego można dalej podzielić na dwa składniki: ideał ego i sumienie (które może być bardziej znane jako pojęcie).
Ideał Ego
Ideał ego jest częścią superego, która zawiera zasady i standardy dobrych zachowań. Zachowania te obejmują te, które są aprobowane przez rodziców i inne autorytety. Przestrzeganie tych zasad prowadzi do poczucia dumy, wartości i spełnienia. Łamanie tych zasad może skutkować poczuciem winy.
Ideał ego jest często postrzegany jako obraz, jaki mamy na temat naszych idealnych jaźni - ludzi, którymi chcemy się stać. To właśnie ten obraz idealnej jednostki, często wzorowanej na ludziach, których znamy, uważamy za standard tego, kim staramy się być.
Sumienie
Sumienie składa się z reguł, według których zachowania uważane są za złe. Kiedy angażujemy się w działania zgodne z ideałem ego, czujemy się dobrze ze sobą lub jesteśmy dumni z naszych osiągnięć. Kiedy robimy rzeczy, które nasze sumienie uważa za złe, doświadczamy poczucia winy
Cele Superego
Podstawowym działaniem superego jest całkowite stłumienie wszelkich popędów i pragnień id, które są uważane za złe lub społecznie niedopuszczalne. Próbuje również zmusić ego do postępowania moralnego, a nie realistycznego. Wreszcie superego dąży do doskonałości moralnej, nie biorąc pod uwagę rzeczywistości.
Superego jest również obecne na wszystkich trzech poziomach świadomości. Z tego powodu czasami możemy doświadczyć poczucia winy, nie rozumiejąc dokładnie, dlaczego tak się czujemy. Kiedy superego działa w świadomym umyśle, jesteśmy świadomi naszych wynikających z tego uczuć. Jeśli jednak superego działa nieświadomie, aby ukarać lub stłumić id, możemy skończyć z poczuciem winy i brakiem prawdziwego zrozumienia, dlaczego tak się czujemy.
„Treści (superego) są w większości świadome i można do nich bezpośrednio dotrzeć przez percepcję endopsychiczną. Niemniej jednak nasz obraz superego zawsze ma tendencję do zamglenia, gdy istnieją harmonijne relacje między nim a ego.
„Mówimy wtedy, że te dwie rzeczy są zbieżne, tj. w takich momentach superego nie jest postrzegane jako oddzielna instytucja ani dla samego podmiotu, ani dla zewnętrznego obserwatora. Jego zarysy stają się jasne dopiero wtedy, gdy skonfrontuje ego z wrogością lub przynajmniej z krytyki” – napisała Anna Freud w swojej książce z 1936 roku „Ego i mechanizmy obrony”.
„Superego, podobnie jak id, staje się dostrzegalne w stanie, który wytwarza w ego: na przykład, gdy jego krytyka wywołuje poczucie winy” – wyjaśniła Anna Freud.