Warunki zdrowia psychicznego to zaburzenia w myśleniu, uczuciach lub zachowaniu danej osoby (lub ich kombinacji), które odzwierciedlają problem w funkcjonowaniu psychicznym. Powodują stres lub niepełnosprawność w życiu społecznym, zawodowym lub rodzinnym. Podobnie jak wyrażenie „choroba fizyczna” jest używane do opisania szeregu problemów ze zdrowiem fizycznym, termin „choroba psychiczna” obejmuje różne stany zdrowia psychicznego.
Co to jest choroba psychiczna?
Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne definiuje chorobę psychiczną jako stan zdrowia, który obejmuje „zmiany emocji, myślenia lub zachowania – lub ich kombinację”. Nieleczone choroby psychiczne mogą mieć ogromny wpływ na codzienne życie, w tym na zdolność do pracy, opieki nad rodziną oraz nawiązywania kontaktów i interakcji z innymi. Podobnie jak w przypadku innych schorzeń, takich jak cukrzyca lub choroby serca, choroba psychiczna nie jest wstydem, a wsparcie i leczenie są dostępne.
Rozpowszechnienie
Choroby psychiczne są niezwykle powszechne w Stanach Zjednoczonych. Każdego roku:
- 1 na 5 dorosłych Amerykanów cierpi na chorobę psychiczną
- 1 na 25 dorosłych Amerykanów żyje z poważną chorobą psychiczną
- 1 na 6 młodych Amerykanów w wieku od 6 do 17 lat doświadcza choroby psychicznej
Poważna choroba psychiczna (SMI) to termin używany przez pracowników służby zdrowia do opisania najcięższych schorzeń psychicznych. Choroby te znacząco zakłócają lub ograniczają jedną lub więcej głównych czynności życiowych. Dwa z najczęstszych SMI to choroba afektywna dwubiegunowa i schizofrenia.
Rodzaje
Istnieją setki chorób psychicznych wymienionych w piątym wydaniu Podręcznika diagnostycznego i statystycznego zaburzeń psychicznych (DSM-5), podręcznika diagnostycznego Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. DSM-5 dzieli choroby na kategorie na podstawie ich kryteriów diagnostycznych
Zaburzenia lękowe
Ta grupa chorób psychicznych charakteryzuje się znacznym uczuciem niepokoju lub strachu, któremu towarzyszą objawy fizyczne, takie jak duszność, szybkie bicie serca i zawroty głowy.
Trzy główne zaburzenia lękowe to:
- Uogólnione zaburzenie lękowe (GAD)
- Lęk napadowy
- Fobia społeczna (SAD)
Zaburzenia afektywne dwubiegunowe i pokrewne
Choroby afektywne dwubiegunowe, znane wcześniej jako depresja maniakalna, charakteryzują się naprzemiennymi epizodami manii, hipomanii i dużej depresji.
Istnieją trzy główne rodzaje zaburzeń afektywnych dwubiegunowych:
- Dwubiegunowy I
- Dwubiegunowy II
- Cyklotymia
Zaburzenia depresyjne
Wspólną cechą wszystkich zaburzeń depresyjnych jest obecność smutnego, pustego lub drażliwego nastroju, któremu towarzyszą objawy fizyczne i zmiany poznawcze, które znacząco wpływają na zdolność do funkcjonowania osoby.
Przykłady obejmują duże zaburzenie depresyjne i przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne (PMDD).
Destrukcyjne, kontrolujące impulsy i zaburzenia zachowania Conduct
Grupa schorzeń psychicznych, które wiążą się z problemami z samokontrolą emocji i zachowań.
Do zaburzeń w tej grupie należą:
- Przerywane zaburzenie wybuchowe
- Kleptomania
- Zaburzenie opozycyjno-buntownicze (ODD)
- Piromania
Zaburzenia dysocjacyjne
Ta grupa zespołów psychiatrycznych charakteryzuje się mimowolnym rozłączeniem między świadomością, wspomnieniami, emocjami, percepcją i zachowaniami – nawet własną tożsamością lub poczuciem siebie.
Zaburzenia eliminacji
Dzieci z zaburzeniami wydalania wielokrotnie oddają mocz lub kał w niewłaściwym czasie i w nieodpowiednich miejscach, niezależnie od tego, czy jest to działanie mimowolne, czy nie.
Zaburzenia żywienia i odżywiania
Zaburzenia odżywiania charakteryzują się uporczywym zaburzeniem nawyków żywieniowych, które prowadzi do złego stanu zdrowia fizycznego i psychicznego.
Trzy główne zaburzenia odżywiania obejmują:
- Jadłowstręt psychiczny
- Zaburzenia objadania się
- Bulimia
Dysforia płci
Dawniej znana jako zaburzenie tożsamości płciowej, dysforia płciowa występuje, gdy dana osoba odczuwa skrajny dyskomfort lub stres, ponieważ jej tożsamość płciowa jest niezgodna z płcią przypisaną do niej przy urodzeniu.
Zaburzenia neuropoznawcze
Zaburzenia te charakteryzują się spadkiem wcześniejszego poziomu funkcji poznawczych danej osoby. Oprócz choroby Alzheimera inne schorzenia w tej kategorii obejmują:
- choroba Huntingtona
- Problemy neurokognitywne spowodowane zakażeniem wirusem HIV
- Urazowe uszkodzenie mózgu (TBI)
Zaburzenia neurorozwojowe
Zaburzenia te zwykle pojawiają się na wczesnym etapie rozwoju, często jeszcze przed rozpoczęciem przez dziecko szkoły podstawowej. Charakteryzują się upośledzeniem funkcjonowania osobistego, społecznego, akademickiego lub zawodowego.
Przykłady zaburzeń neurorozwojowych obejmują:
- Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD)
- Autyzm
- Uczenie się i niepełnosprawność intelektualna
Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i pokrewne
Jak sama nazwa wskazuje, zaburzenia te charakteryzują się obecnością obsesji i/lub kompulsji.
Przykłady zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych i pokrewnych obejmują:
- Zaburzenie dysmorfii ciała
- Zaburzenie gromadzenia
- Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD)
Zaburzenia parafilne
Opisuje intensywne lub uporczywe zainteresowania seksualne, które powodują niepokój lub upośledzenie. Mogą to być powtarzające się fantazje, pragnienia lub zachowania związane z nietypowymi zainteresowaniami seksualnymi.
Zaburzenia osobowości
Zaburzenia te charakteryzują się trwałym, nieelastycznym wzorcem doświadczeń i zachowań, które powodują cierpienie lub upośledzenie. Obecnie rozpoznanych jest 10 zaburzeń osobowości.
Spektrum schizofrenii i inne zaburzenia psychotyczne
Zaburzenia te są definiowane przez nieprawidłowości w co najmniej jednym z następujących obszarów:
- Złudzenia
- Zdezorganizowane myślenie
- Zdezorganizowane lub nieprawidłowe zachowanie motoryczne
- Halucynacje
- Objawy negatywne
Dysfunkcje seksualne
Ta heterogeniczna grupa zaburzeń charakteryzuje się niezdolnością osoby do pełnego zaangażowania się lub doświadczania przyjemności seksualnej.
Niektóre z najczęstszych dysfunkcji seksualnych obejmują:
- Opóźniony wytrysk
- zaburzenia erekcji
- Kobiece zaburzenia orgazmu
- Zaburzenie zainteresowania/podniecenia seksualnego kobiet
Zaburzenia snu i czuwania
Istnieje kilka różnych rodzajów zaburzeń snu i czuwania, a wszystkie wiążą się z problemami z zasypianiem lub czuwaniem w pożądanych lub społecznie odpowiednich porach.
Zaburzenia te charakteryzują się niedopasowaniem rytmów dobowych do otaczającego środowiska lub nieprawidłowościami samego układu dobowego. Częste zaburzenia snu i czuwania obejmują bezsenność i narkolepsję.
Objawy somatyczne i związane z nimi zaburzenia
Osoby z tymi zaburzeniami odczuwają skrajny, przesadny niepokój związany z objawami fizycznymi, takimi jak ból, osłabienie lub duszność. To zaabsorbowanie jest tak intensywne, że zakłóca codzienne życie człowieka.
Zaburzenia związane z substancjami i uzależnieniami
Wszystkie zaburzenia związane z substancjami charakteryzują się zespołem objawów behawioralnych i fizycznych, które mogą obejmować wycofanie, tolerancję i pragnienie. Zaburzenia związane z substancjami mogą wynikać ze stosowania 10 odrębnych klas leków.
Trauma i zaburzenia związane ze stresem
Ta grupa obejmuje zaburzenia, które były związane z narażeniem na traumatyczne lub stresujące wydarzenie. Najczęstszym jest zespół stresu pourazowego (PTSD).
Objawy i symptomy
Każdy doświadcza wzlotów i dolin w swoim zdrowiu psychicznym. Stresujące doświadczenie, takie jak utrata bliskiej osoby, może tymczasowo pogorszyć Twoje samopoczucie psychiczne. Ogólnie rzecz biorąc, aby spełnić kryteria choroby psychicznej, Twoje objawy muszą powodować znaczne cierpienie lub zakłócać Twoje funkcjonowanie społeczne, zawodowe lub edukacyjne i utrzymywać się przez określony czas.
Każde zaburzenie ma swój własny zestaw objawów, których nasilenie może się znacznie różnić, ale typowe objawy choroby psychicznej u dorosłych i młodzieży mogą obejmować:
- Nadmierny strach lub niepokój: Uczucie strachu, niepokoju, zdenerwowania lub paniki
- Zmiany nastroju: Głęboki smutek, niezdolność do wyrażania radości, obojętność na sytuacje, poczucie beznadziejności, śmiech w nieodpowiednich momentach bez wyraźnego powodu lub myśli samobójcze
- Problemy z myśleniem: Niezdolność do koncentracji lub problemy z pamięcią, myślami lub mową, które są trudne do wyjaśnienia
- Zmiany snu lub apetytu: spanie i jedzenie znacznie mniej lub bardziej niż zwykle; zauważalny i szybki przyrost lub utrata masy ciała
- Wycofanie: Siedzenie i nicnierobienie przez dłuższy czas lub rezygnacja z wcześniej lubianych czynności
Należy pamiętać, że obecność tylko jednego lub dwóch z tych objawów nie oznacza, że cierpisz na chorobę psychiczną. Ale wskazuje, że możesz potrzebować dalszej oceny.
Jeśli doświadczasz kilku z tych objawów jednocześnie i uniemożliwiają Ci one codzienne życie, powinieneś skontaktować się z lekarzem lub specjalistą od zdrowia psychicznego.
Przyczyny
Nie ma jednej przyczyny choroby psychicznej. Zamiast tego uważa się, że wynikają one z wielu różnych czynników (czasem łącznie). Oto niektóre czynniki, które mogą wpływać na rozwój choroby psychicznej:
- Biologia: Chemia mózgu odgrywa ważną rolę w chorobach psychicznych. Zmiany i brak równowagi w neuroprzekaźnikach, chemicznych przekaźnikach w mózgu, są często związane z zaburzeniami psychicznymi.
- Narażenia środowiskowe: Dzieci narażone na niektóre substancje w macicy mogą być bardziej narażone na rozwój choroby psychicznej. Na przykład, jeśli twoja matka piła alkohol, używała narkotyków lub była narażona na działanie szkodliwych chemikaliów lub toksyn, gdy była z tobą w ciąży, możesz być narażona na zwiększone ryzyko.
- Genetyka: Eksperci od dawna uznali, że wiele chorób psychicznych ma tendencję do występowania w rodzinach, co sugeruje składnik genetyczny. Na przykład osoby, które mają krewnego z chorobą psychiczną, taką jak autyzm, choroba afektywna dwubiegunowa, poważna depresja i schizofrenia, mogą być bardziej narażone na jej rozwój.
- Doświadczenia życiowe: Stresujące wydarzenia życiowe, których doświadczyłeś, mogą przyczynić się do rozwoju choroby psychicznej. Na przykład trwałe traumatyczne wydarzenia mogą powodować stan taki jak PTSD, podczas gdy powtarzające się zmiany u głównych opiekunów w dzieciństwie mogą wpływać na rozwój zaburzenia przywiązania.
Diagnoza
Diagnoza choroby psychicznej to wieloetapowy proces, który może obejmować więcej niż jednego świadczeniodawcę, często rozpoczynając od lekarza pierwszego kontaktu.
Fizyczny egzamin
Przed postawieniem diagnozy może być konieczne poddanie się badaniu fizykalnemu, aby wykluczyć stan fizyczny. Niektóre choroby psychiczne, takie jak depresja i lęk, mogą mieć przyczyny fizyczne. Problemy z tarczycą i inne choroby fizyczne mogą być czasami błędnie diagnozowane jako zaburzenia zdrowia psychicznego z powodu nakładania się lub podobnych objawów; dlatego niezbędne jest dokładne badanie fizykalne.
Twój lekarz zajmie się długą historią i może zlecić testy laboratoryjne, aby wykluczyć problemy fizyczne, które mogą powodować objawy. Jeśli twój lekarz nie znajdzie fizycznej przyczyny twoich objawów, prawdopodobnie zostaniesz skierowany do specjalisty zdrowia psychicznego, abyś mógł zostać przebadany pod kątem choroby psychicznej.
Ocena psychologiczna
Specjalista ds. zdrowia psychicznego, taki jak psychiatra lub psycholog, zada Ci serię pytań związanych z Twoimi objawami i historią rodzinną. Mogą nawet poprosić jednego z członków Twojej rodziny o udział w wywiadzie, aby mogli opisać obserwowane objawy.
Czasami specjalista ds. zdrowia psychicznego przeprowadza testy i inne narzędzia oceny psychologicznej, aby określić dokładną diagnozę lub pomóc określić stopień zaawansowania choroby. Większość psychiatrów i psychologów korzysta z podręcznika diagnostycznego i statystycznego zaburzeń psychicznych (DSM) APA do diagnozowania chorób psychicznych.
Ten podręcznik zawiera opisy i objawy wszystkich różnych chorób psychicznych. Zawiera również listę kryteriów, takich jak objawy, które muszą być obecne, ile i jak długo (wraz z warunkami, które nie powinny występować), aby kwalifikować się do konkretnej diagnozy. Nazywa się to kryteriami diagnostycznymi.
Nierzadko zdiagnozowano więcej niż jedną chorobę psychiczną. Niektóre stany zwiększają ryzyko innych zaburzeń. Na przykład czasami zaburzenie lękowe może przekształcić się w zaburzenie depresyjne.
Leczenie
Większość chorób psychicznych nie jest uważana za „uleczalne”, ale zdecydowanie można je leczyć. Leczenie zaburzeń zdrowia psychicznego różni się znacznie w zależności od indywidualnej diagnozy i nasilenia objawów, a wyniki mogą się znacznie różnić na poziomie indywidualnym.
Niektóre choroby psychiczne dobrze reagują na leki. Inne schorzenia najlepiej odpowiadają na terapię rozmową. Niektóre badania wspierają również stosowanie terapii uzupełniających i alternatywnych w określonych warunkach. Często plany leczenia obejmują kombinację opcji leczenia i wymagają pewnych prób i błędów przed znalezieniem tego, co jest dla Ciebie najlepsze.
Słowo od Verywell
Życie z chorobą psychiczną, niezależnie od tego, czy dotyka ona ciebie, czy ukochaną osobę, może być bardzo trudne, ale pomoc jest dostępna. Jeśli podejrzewasz, że Ty lub ktoś, kogo kochasz, może cierpieć na chorobę psychiczną, porozmawiaj ze swoim lekarzem, który może skierować Cię do specjalisty zdrowia psychicznego w celu dalszej oceny, oceny i leczenia. Możesz również skontaktować się bezpośrednio z psychoterapeutą.
Jeśli Ty lub ktoś bliski zmaga się ze zdrowiem psychicznym, skontaktuj się z Krajową Infolinią Administracji ds. Nadużywania Substancji i Usług Zdrowotnych Psychicznych (SAMHSA) pod numerem 1-800-662-4357 w celu uzyskania informacji na temat placówek wsparcia i leczenia w Twojej okolicy.
Więcej informacji na temat zdrowia psychicznego można znaleźć w naszej krajowej bazie danych infolinii.
