Redukcjonizm to teoria w psychologii skoncentrowana na redukcji złożonych zjawisk do ich najbardziej podstawowych części. Często przeciwstawia się to holizmowi, który skupia się na patrzeniu na rzeczy całościowo.
Celem redukcjonizmu jest uproszczenie zdarzeń i procesów psychologicznych poprzez przyjrzenie się ich najmniejszym elementom, a tym samym „zredukowanie” czegoś dość złożonego do najprostszego.
Te dwa podejścia są często przeciwstawiane sobie. Tam, gdzie redukcjonista zasugerowałby, że najlepszym sposobem na zrozumienie czegoś jest przyjrzenie się temu, z czego się składa, holista argumentowałby, że produkt sumaryczny jest czymś więcej niż tylko sumą jego części.
Bliższe spojrzenie
Redukcjonizm to podejście stosowane w wielu dyscyplinach, w tym w psychologii, które opiera się na przekonaniu, że możemy najlepiej coś wyjaśnić, rozbijając to na poszczególne części.
Jeśli chcesz coś zrozumieć, podejście redukcjonistyczne proponuje po prostu przyjrzenie się każdemu z jego elementów składowych. Jeśli chcesz na przykład zrozumieć samochód, przyjrzysz się każdej części silnika, karoserii i wnętrzu.
Wielkim pytaniem w psychologii nie jest to, czy redukcjonizm ma wartość, ale do jakiego stopnia może być użyteczny.
Redukcjonizm może być bardzo pomocny w niektórych rodzajach badań, ale w wielu przypadkach suma to znacznie więcej niż tylko suma jego części. Kompletny przedmiot ma to, co jest znane jako wschodzące właściwości których po prostu nie ma w mniejszych kawałkach.
Na przykładzie samochodu, spojrzenie na każdy pojedynczy element może wiele powiedzieć o mechanice pojazdu, ale nie poznasz innych szczegółów, takich jak komfort wnętrza, płynność jazdy lub jakość Przebieg gazu będzie trwał do momentu ponownego zmontowania elementów w całość.
Jak to jest używane
Próbując zrozumieć ludzkie zachowanie, naukowcy korzystający z tej perspektywy powiedzieliby, że najlepszym sposobem na zrozumienie tego byłoby przyjrzenie się częściom, które składają się na każdy system ludzkiego mózgu i ciała. Wiedząc, jak działa każda część, redukcjoniści sugerują, że możemy następnie sformułować zrozumienie całości w oparciu o to, co wiemy o każdym elemencie, który przyczynia się do funkcjonowania całości.
W obrębie psychologii istnieją również różne obszary, w których działa redukcjonizm. Na najbardziej podstawowym poziomie redukcjonizm może koncentrować się na neuronach i procesach neurologicznych, które wpływają na sposób myślenia i działania ludzi.
Innym bardzo podstawowym poziomem redukcjonizmu byłoby spojrzenie na DNA i geny w celu określenia, w jaki sposób genetyka wpływa na ludzkie zachowania. Ten poziom redukcjonizmu może również koncentrować się na różnych częściach mózgu i na tym, jak każda struktura w mózgu wpływa na różne procesy i zachowania.
Inny poziom redukcjonizmu skupiałby się na tym, jak zachowanie można zredukować do cykli bodziec-odpowiedź (tj. behawioryzm). Podejście poznawcze reprezentowałoby również inny aspekt redukcjonizmu skoncentrowany na zrozumieniu, w jaki sposób ludzie gromadzą, przechowują, przetwarzają i wykorzystują informacje.
Wyższe poziomy podejścia redukcjonistycznego mogą szerzej przyjrzeć się temu, jak konkretne rzeczy, takie jak interakcje społeczne i kultura, wpływają na sposób myślenia i działania ludzi.
Jak widać w każdym z tych przykładów, redukcjonizm polega na braniu tematów psychologicznych i rozbijaniu ich na znacznie węższy obszar tematyczny.
Korzyści
Dlaczego więc badacze mieliby decydować się na podejście redukcjonistyczne, patrząc na różne zjawiska psychologiczne? Chociaż proces ten często wiąże się z nadmiernym uproszczeniem, istnieją sposoby, w jakie redukcjonizm może być użyteczny.
Skupiać
Jedną z głównych korzyści redukcjonizmu jest to, że pozwala naukowcom spojrzeć na rzeczy, które mogą być niezwykle zróżnicowane i złożone, takie jak ludzki umysł i zachowanie, i podzielić je na mniejsze części, które są łatwiejsze do zbadania. Pozwala badaczom skupić się na konkretnym problemie.
Na przykład badacze mogą stosować podejście redukcjonistyczne podczas badania stanu psychicznego, takiego jak depresja. Zamiast próbować wyjaśnić wszystkie różne siły, które mogą przyczyniać się do depresji, perspektywa redukcjonistyczna może sugerować, że depresja jest spowodowana procesami biologicznymi w ciele.
Skomplikowanie mniej onieśmielające
Zbliżając się do naprawdę trudnego problemu, może być zbyt łatwo dać się przytłoczyć wszystkimi dostępnymi pytaniami i informacjami. Na przykład, badając kwestie psychologiczne, badacze mogą mieć trudności ze sformułowaniem podstawowej hipotezy, chyba że znajdą jakiś sposób na skupienie swojej uwagi na bardzo małym aspekcie zjawiska.
Chociaż ten punkt widzenia pomija inne czynniki, które mogą przyczynić się do tego, takie jak genetyka, relacje społeczne i zmienne środowiskowe, daje naukowcom bardziej zawężony obszar ich badań. Korzystając z redukcjonizmu, aby uprościć to, co chcą badać, naukowcy mogą zbadać komponent o znacznie większej głębi.
Wady
Chociaż redukcjonizm ma kilka ważnych zalet, ma też kilka istotnych wad, na które należy zwrócić uwagę.
Ignoruje inne czynniki przyczyniające się do problemu
Wyraźną wadą redukcjonizmu jest to, że jest on tak całkowicie skoncentrowany na mniejszych elementach, które przyczyniają się do zjawiska, że nie uwzględnia innych sił, które również mogą odgrywać pewną rolę.
W powyższym przykładzie naukowcy stosujący biologiczne podejście do wyjaśniania depresji mogą skoncentrować swoje badania na reakcjach chemicznych i równowagach w ciele, które przyczyniają się do objawów depresji. Chociaż tego typu badania mogą prowadzić do ważnych postępów medycznych w leczeniu depresji, wykluczają inne zmienne, takie jak poznanie, wpływy dziedziczne, problemy osobiste, nadużywanie substancji i inne zmienne.
Nie uwzględnia całości
Chociaż redukcjonizm może prowadzić do głębszego zbadania składników zjawiska, pomija również interakcje między tymi zmiennymi. Niewiele rzeczy ma tylko jedną prostą przyczynę. Redukcjonizm może pozwolić naukowcom przyjrzeć się każdemu składnikowi z osobna, ale tak naprawdę nie bada, jak każdy z tych mniejszych elementów współdziała ze sobą.
Złożone systemy są dynamiczne i ciągle się zmieniają, a często patrząc na to, jak rzeczy działają razem jako całość, możemy uzyskać wyraźniejszy obraz tego, jak coś działa.
Przykłady w psychologii
Istnieje wiele różnych podejść do psychologii, które odzwierciedlają redukcjonistyczne podejście do nauki, w tym następujące.
Testowanie osobowości
Systemy i testy osobowości, takie jak Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) i Enneagram, są dobrymi przykładami tego, jak redukcjonizm można wykorzystać do rozbicia aspektów psychologii na mniejsze części.
Na przykład MBTI sugeruje, że osobowość można podzielić i rozumieć jako cztery różne wymiary. Te cztery wymiary – ekstrawersja kontra introwersja, odczuwanie kontra intuicja, myślenie kontra czucie i osądzanie kontra postrzeganie – są następnie wykorzystywane do reprezentowania „typu”, który opisuje każdą osobę.
Biopsychologia
Biologiczne podejście do psychologii koncentruje się na zrozumieniu, w jaki sposób leżące u podstaw procesy biologiczne przyczyniają się do ludzkiego zachowania. Jest to rodzaj redukcjonizmu, ponieważ badacze koncentrują się na określonej części ludzkiego doświadczenia.
Na przykład, zbliżając się do stanu psychicznego, biopsychologowie sugerowaliby, że problem jest wynikiem procesu biologicznego w mózgu i ciele. Aby leczyć stan, zaleciliby leki, które leczą problem na poziomie fizjologicznym.
Behawioryzm
Behawiorystyczne podejście do psychologii koncentruje się na tym, w jaki sposób interakcje ze środowiskiem przyczyniają się do uczenia się i ludzkich zachowań. W najściślejszym ujęciu behawioryzm sugeruje, że wszystkie ludzkie zachowania można traktować w kategoriach warunkowania i wzmacniania. To podejście redukcjonizmu ignoruje inne czynniki, takie jak poznanie i biologia, na rzecz po prostu skupienia się na wpływach środowiskowych.
Behawiorysta może spojrzeć na stan psychiczny pod kątem tego, w jaki sposób obecne zachowanie zostało spowodowane przez przeszłe uczenie się. Aby leczyć ten stan, behawiorysta zaleciłby wykorzystanie technik modyfikacji zachowania w celu osłabienia starych skojarzeń i tworzenia nowych.
Psychologia kognitywistyczna
Podejście poznawcze koncentruje się na badaniu, w jaki sposób wewnętrzne procesy umysłowe mogą być dokładnie i obiektywnie badane. To podejście jest redukcjonistyczne, ponieważ skupia się tylko na poznaniu i zaniedbuje inne czynniki, które mogą przyczynić się do zachowania.
Psycholog kognitywny może wyjaśnić stan psychiczny w kategoriach leżących u jego podstaw wzorców myślowych, które przyczyniają się do uczuć i zachowań danej osoby. Mogą zalecić podejście terapeutyczne skoncentrowane na zmianie niezdrowych przekonań w celu zastąpienia ich bardziej pozytywnymi, realistycznymi.
Redukcjonizm a holizm
Redukcjonistyczne podejście do nauki jest często przeciwstawiane podejściu holistycznemu, które traktuje rzeczy jako całość, a nie skupia się na poszczególnych częściach. Podejście holistyczne nie dyskontuje znaczenia każdego pojedynczego komponentu, ale sugeruje, że zrozumienie całości wymaga przyjrzenia się, jak te części działają na różnych poziomach, jak również na siebie oddziałują i wpływają na siebie.
Istnieje wiele dziedzin psychologii, które mają tendencję do przyjmowania bardziej holistycznego podejścia do nauki o ludzkim myśleniu i zachowaniu.
Na przykład psychologia społeczna, psychologia humanistyczna i psychologia pozytywna są bardziej skoncentrowane na zrozumieniu, jak ludzie funkcjonują jako całości, niż po prostu na spojrzeniu na maleńki wycinek ludzkiego doświadczenia.
Słowo od Verywell
Krytycy redukcjonizmu często sugerują, że podejście to nadmiernie upraszcza złożone rzeczy, ale to nie znaczy, że podejście redukcjonistyczne nie jest użyteczne. Zachowanie człowieka jest często tak zróżnicowane i złożone, że rozbicie pewnych rzeczy na mniejsze części pozwala naukowcom zrozumieć problemy na różne sposoby.
Podczas gdy poleganie wyłącznie na redukcjonizmie może prowadzić do luk w wiedzy, stosowanie tego podejścia do poznawania niektórych tematów może być całkiem przydatne i pouczające. To, czy podejście bardziej redukcjonistyczne czy holistyczne byłoby najbardziej korzystnym sposobem myślenia o problemie, często zależy od konkretnego tematu i sytuacji.
Jak teorie są wykorzystywane w psychologii