Zazwyczaj porady dotyczące redukcji stresu obracają się wokół ćwiczeń lub mówienia o tym. Asertywność zwykle nie znajduje się na liście sposobów na zmniejszenie stresu. Jednak możesz być zaskoczony, jak stanie się bardziej asertywnym może poprawić twój nastrój.
Czym jest asertywność?
Asertywność to umiejętność wyrażania swoich uczuć i dochodzenia swoich praw z poszanowaniem uczuć i praw innych. Asertywna komunikacja jest odpowiednio bezpośrednia, otwarta i szczera oraz wyjaśnia Twoje potrzeby drugiej osobie.
Bycie asertywnym przychodzi niektórym naturalnie, ale jest to również umiejętność, której można się nauczyć. A jest wiele zalet bycia bardziej asertywnym, co sprawia, że jest to warte wysiłku.
Korzyści z bycia asertywnym
Osoby asertywne mają zwykle mniej konfliktów w kontaktach z innymi. Przekłada się to na mniejszy stres w ich codziennym życiu. Zaspokajają swoje potrzeby (co oznacza mniejszą frustrację z powodu niezaspokojonych potrzeb) i pomagają innym w zaspokojeniu ich potrzeb.
Posiadanie silniejszych, bardziej wspierających relacji oznacza, że jeśli kiedykolwiek znajdziesz się w kłopotach, masz ludzi, na których możesz liczyć. Pomaga to również w radzeniu sobie ze stresem, a nawet prowadzi do zdrowszego ciała.
Badania wykazały również, że asertywność jest pozytywnie związana z poczuciem własnej wartości. Innymi słowy, im bardziej jesteś asertywny, tym lepiej myślisz o sobie.
Asertywność a inne zachowania
Czasami ludzie mylą asertywność z innymi zachowaniami opartymi na relacjach. Jak konkretnie bycie asertywnym ma się do bycia agresywnym lub pasywnym?
Bycie asertywnym a agresywnym
Asertywność można pomylić z agresywnością, ponieważ oba rodzaje zachowań obejmują stawanie w obronie swoich praw i wyrażanie swoich potrzeb. Kluczowa różnica między tymi dwoma stylami polega na tym, że osoby zachowujące się asertywnie wyrażają się w sposób, który szanuje drugą osobę.
W przeciwieństwie do tego, osoby zachowujące się agresywnie mają tendencję do stosowania taktyk, które są lekceważące, manipulacyjne, poniżające lub obraźliwe. Często przyjmują negatywne założenia na temat motywów innych i myślą w kategoriach odwetowych lub w ogóle nie myślą o punkcie widzenia drugiej osoby.
Agresywność może zrazić innych i stworzyć niepotrzebny stres. Osoby będące odbiorcami zachowań agresywnych często czują się zaatakowane iw rezultacie unikają agresywnej osoby.
Z biegiem czasu ludzie, którzy zachowują się agresywnie, mogą mieć ciąg nieudanych związków i niewielkie wsparcie społeczne. Nie zawsze rozumieją, że jest to związane z ich własnym zachowaniem. Jak na ironię, sami mogą czuć się ofiarami.
Asertywność w porównaniu z pasywnością
Osoby pasywne są bezpośrednim przeciwieństwem asertywności. Nie wiedzą, jak odpowiednio komunikować swoje uczucia i tak bardzo boją się konfliktu, że nie ujawniają swoich emocji, aby „zachować pokój”. Pozwalają, aby ich potrzeby pozostały niezaspokojone, więc inni wygrywają, podczas gdy oni przegrywają.
Zachowanie pasywne niszczy relacje na dłuższą metę, czasami czyniąc je toksycznymi. Unikając konfrontacji, łatwo wpaść w złość, więc kiedy w końcu coś powiesz, wyjdzie to agresywnie.
Jeśli przez większość czasu pozostajesz cicho, druga strona często nawet nie wie, że istnieje problem, dopóki nie eksplodujesz. Prowadzi to do trudnych uczuć, słabszych relacji, a nawet większej bierności (aby ponownie uniknąć konfliktu) w przyszłości.
Pasywna agresywność jest gdzieś pomiędzy
Niektórzy ludzie są pasywno-agresywni, co oznacza, że wydają się być bierni, ale okazują agresywność pośrednio. Przykładem tego jest uczucie zranienia przez partnera, więc nie gotujesz mu już posiłków ani nie pierzesz jego ubrań.
Ten rodzaj stylu komunikacji może być również szkodliwy dla związku. Wysyła mieszane wiadomości, gdy twoje słowa mówią, że wszystko w porządku, ale twoje działania sugerują, że tak nie jest.
Jak wygląda asertywność?
Oto kilka typowych scenariuszy z przykładami każdego stylu zachowania:
Scenariusz A: Ktoś tnie przed tobą w supermarkecie.
Agresywną reakcją na tę sytuację byłoby założenie, że zrobili to celowo i gniewną odpowiedzią: „Hej, palancie! Żadnych cięć!”
Pasywną reakcją byłoby pozwolić osobie pozostać przed tobą i nic nie mówić.
Pasywno-agresywną reakcją byłoby pozwolić osobie pozostać przed tobą, ale głośno wzdychać, aby pokazać swoje obrzydzenie.
Asertywną odpowiedzią byłoby założenie, że mogli nie widzieć cię w kolejce i grzecznie powiedzieć: „Przepraszam, ale czekałem na pomoc”.
Scenariusz B: Twój znajomy dzwoni, żeby wyładować swój zły dzień. Niestety masz dużo pracy i nie masz czasu na rozmowy.
Agresywną reakcją byłaby złość, ponieważ najwyraźniej nie szanują twojego czasu, odcinają się i sarkastycznie mówią: „Och, przestań! Mam własne problemy!”
Pasywną odpowiedzią byłoby pozwolić przyjacielowi rozmawiać tak długo, jak tego potrzebuje, i stać się zdecydowanym, że nie dotrzymasz terminu, ponieważ potrzebuje twojej pomocy.
Pasywno-agresywną reakcją byłoby pozwolić im mówić, ale jednocześnie rzucać małe „kłucia”, takie jak powiedzenie: „Rozumiem, że czujesz się zestresowany, ponieważ nie masz wystarczająco dużo czasu, aby zrobić wszystko dzisiaj. Czuję się w ten sposób, ponieważ ja ciągle ci przeszkadzają."
Asertywną odpowiedzią byłoby słuchanie przez minutę lub dwie, a następnie współczujące powiedzenie: „Wow, to brzmi, jakbyś miał ciężki dzień! Chętnie z tobą o tym porozmawiam, ale nie mam teraz czasu. Czy możemy porozmawiać później wieczorem?
Jak stać się bardziej asertywnym
Pierwszym krokiem do stania się bardziej asertywnym jest uczciwe spojrzenie na siebie i sposób, w jaki się komunikujesz. Odpowiedzi na poniższe pytania pomogą Ci lepiej zrozumieć, czy nie jesteś wystarczająco asertywna w swoich związkach.
- Czy masz trudności z zaakceptowaniem konstruktywnej krytyki, powodującej odrętwienie i zamknięcie się?
- Czy zauważasz, że odpowiadasz „tak” na prośby, którym naprawdę powinieneś powiedzieć „nie”, tylko po to, by uniknąć rozczarowania ludzi?
- Czy masz problemy z wyrażaniem różnicy zdań z innymi lub czujesz się zaatakowany, gdy nie myślą tak samo, więc zazwyczaj w ogóle nie dzielisz się swoją opinią?
- Czy twój styl komunikacji ma tendencję do zrażania innych, gdy się z nimi nie zgadzasz, na przykład poprzez milczenie?
Jeśli odpowiedziałeś twierdząco na kilka z nich, możesz skorzystać z nauki kilku umiejętności asertywności. Na przykład używanie stwierdzeń „ja” to sposób na podzielenie się swoim samopoczuciem bez przypisywania winy. Przykładem tego jest powiedzenie: „Czuję się, jakbym był atakowany, kiedy dzielę się z tobą swoją opinią”.
Odmianą tego jest powiedzenie: „Historia, którą opowiadam sobie, gdy reagujesz na moją różnicę zdań, jest taka, że nie lubisz mnie, jeśli nie myślę tak samo”. Dzięki temu druga osoba wie, jak się czujesz, jednocześnie umożliwiając jej skorygowanie wszelkich błędnych wyobrażeń, jakie możesz mieć na temat jej zachowań lub motywów.