Chociaż ludzie mogą używać zamiennie słów „uzależnienie” i „przymus”, nie są one tym samym. To niewłaściwe użycie powoduje zamieszanie dla wszystkich, zwłaszcza tych, którzy doświadczają tych schorzeń, ale także dla profesjonalistów, którzy próbują pomóc ludziom przejść przez leczenie.
Uzależnienie a przymus
Uzależnienie to szerokie pojęcie używane do opisania procesu, w którym ktoś staje się zależny od określonej substancji lub zachowania. Ta zależność staje się tak ważna, że będą nadal używać substancji lub angażować się w zachowanie, nawet jeśli jest to szkodliwe dla nich samych, ich rodziny i innych ważnych obszarów ich życia.
W przeciwieństwie do tego, przymus jest wąskim terminem używanym do opisania intensywnego pragnienia zrobienia czegoś, co czasami może prowadzić do zachowania. Kompulsje odgrywają rolę w procesie uzależnienia. W miarę rozwoju uzależnienia będzie wiązało się z poczuciem przymusu zażycia substancji uzależniającej, takiej jak alkohol lub heroina, lub zachowania uzależniającego, takiego jak hazard lub seks.
Kompulsje są również objawem zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego (OCD). Ktoś z OCD może odczuwać przymus angażowania się w zachowanie, takie jak mycie rąk, wiązanie butów lub sprawdzanie kuchenki jako sposób na złagodzenie lęku. Kompulsje w OCD są często bezpośrednio związane z obsesjami, które są powtarzającymi się myślami, które generują stres.
Przyjemność kontra ulga
Główną różnicą między tymi dwoma terminami jest sposób ich postrzegania. Osoby z OCD mogą odczuwać ulgę biorąc udział w kompulsywnym zachowaniu, ale nie odczuwają przyjemności; jednak ktoś z nałogiem robi doświadczać przyjemności poprzez swoje zachowanie.
Dla kogoś z OCD kompulsje rozwijają się jako sposób na złagodzenie lęku lub strachu, które powodują ich obsesje. Na przykład ktoś, kto ma obsesję na punkcie skażenia, może rozwinąć kompulsje, które obejmują nadmierne mycie i czyszczenie. Kompulsje często powodują stres emocjonalny, gdy są wykonywane, nawet jeśli przynoszą chwilową ulgę.
W przypadku uzależnienia chęć użycia substancji lub zaangażowania się w zachowanie wiąże się z oczekiwaniem, że będzie to przyjemne. To oczekiwanie przyjemności jest tak silne, że ktoś z uzależnieniem będzie kontynuował swoje zachowanie, nawet pomimo negatywnych konsekwencji, jakie może wywołać, takich jak:
- Problemy finansowe
- Problemy zdrowotne i fizyczny dyskomfort
- Społeczna dezaprobata
- Konsekwencje prawne
- Zmniejszona samoocena
W przypadku osób uzależnionych często dochodzi do punktu, w którym tak naprawdę nie lubią uzależniającego zachowania i po prostu szukają ulgi od chęci zaangażowania się w to. Jest to spotęgowane doświadczeniem wycofania, które często ma miejsce, gdy przestają brać substancję lub angażować się w zachowanie. Chociaż może to przypominać sposób, w jaki osoba z OCD angażuje się w kompulsje, ponieważ przyjemność zniknęła, pierwotną motywacją do zaangażowania się w zachowanie było dobre samopoczucie.
Zaprzeczenie a rzeczywistość
Kolejna ważna różnica między uzależnieniem a przymusem dotyczy świadomości i akceptacji rzeczywistości.
Ktoś z OCD może być świadomy, że jego obsesje nie są realistyczne lub że jego kompulsje są nadmierne lub nielogiczne. Mogą nawet czuć się zaniepokojeni swoimi myślami i potrzebą wykonywania kompulsywnego zachowania, ale i tak robią to, aby ulżyć swojemu cierpieniu.
Natomiast osoby uzależnione często są oderwane od logiki stojącej za ich działaniami i mogą nie rozpoznać negatywnych konsekwencji, jakie powoduje ich uzależnienie. Jest to znane jako zaprzeczanie i jest podstawowym elementem procesu uzależnienia. Osobie uzależnionej może być trudno uświadomić sobie, że używanie substancji lub zachowanie powoduje problemy w ich życiu, a rozpoznanie tego faktu jest bardzo ważnym krokiem w kierunku wyzdrowienia.
Leczenie
Uzależnienie i OCD mogą powodować poważne zakłócenia w twoim życiu. Jednak oba stany są uleczalne i ważne jest, aby szukać profesjonalnej pomocy.
Leczenie OCD może obejmować połączenie leków i terapii. Leki mogą obejmować leki przeciwdepresyjne, takie jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TCA), a lekarz może je wzmocnić lekiem przeciwpsychotycznym.
Terapia OCD jest na ogół formą terapii poznawczo-behawioralnej (CBT), która polega na nauce rozpoznawania i zmieniania wzorców myślowych. Terapia ekspozycji jest często pomocna dla osób z OCD, ponieważ pomaga nauczyć się tolerować przedmioty lub myśli wywołujące lęk bez wykonywania przymusu.
Leczenie uzależnienia może się różnić w zależności od tego, czy szukasz pomocy w związku z uzależnieniem, czy nadużywaniem substancji. Jeśli twoje uzależnienie dotyczy jakiejś substancji, twój lekarz może przepisać leki, które pomogą ci bezpiecznie oczyścić się z toksyn i poradzić sobie z objawami odstawienia. Leki mogą być również zaangażowane w leczenie uzależnień behawioralnych.
Terapia jest również ważnym elementem leczenia uzależnień. Może to obejmować poradnictwo indywidualne lub grupowe, a także pobyt w ośrodku leczenia stacjonarnego.
Jeśli Ty lub ktoś bliski zmagacie się z kompulsjami lub uzależnieniem, skontaktuj się z krajową infolinią SAMHSA (Substance Abuse and Mental Health Services Administration) pod numerem 1-800-662-4357, aby uzyskać informacje na temat wsparcia i placówek leczenia w Twojej okolicy.
Więcej informacji na temat zdrowia psychicznego można znaleźć w naszej krajowej bazie danych infolinii.