Zapominanie jest zbyt powszechną częścią codziennego życia. Czasami te wpadki pamięci są proste i dość nieszkodliwe, na przykład zapomnienie o oddzwonieniu. Innym razem zapominanie może być znacznie bardziej tragiczne, a nawet mieć poważne konsekwencje, takie jak zapomnienie przez naocznego świadka ważnych szczegółów przestępstwa.
Awarie pamięci to niemal codzienność. Zapominanie jest tak powszechne, że prawdopodobnie polegasz na wielu metodach zapamiętywania ważnych informacji, takich jak robienie notatek w codziennym terminarzu lub planowanie ważnych wydarzeń w kalendarzu telefonu.
Gdy gorączkowo poszukujesz zaginionych kluczyków do samochodu, może się wydawać, że informacja o tym, gdzie je zostawiłeś, zniknęła na stałe z Twojej pamięci. Jednak zapominanie na ogół nie oznacza faktycznej utraty lub wymazania tych informacji z pamięci długotrwałej.
Zapominanie zazwyczaj wiąże się z niepowodzeniem w odzyskiwaniu pamięci. Chociaż informacje znajdują się gdzieś w twojej pamięci długotrwałej, nie jesteś w stanie ich odzyskać i zapamiętać.
Dlaczego czas odgrywa kluczową rolę w zapominaniu
Psycholog Hermann Ebbinghaus był jednym z pierwszych, którzy naukowo badali zapominanie. W eksperymentach, w których używał siebie jako podmiotu, Ebbinghaus testował swoją pamięć za pomocą trzyliterowych nonsensownych sylab. Opierał się na takich nonsensownych słowach, ponieważ użycie wcześniej znanych słów wiązałoby się z czerpaniem z jego istniejącej wiedzy i skojarzeń w jego pamięci.
Aby sprawdzić nowe informacje, Ebbinghaus testował swoją pamięć przez okresy od 20 minut do 31 dni. Następnie opublikował swoje odkrycia w 1885 r Pamięć: wkład do psychologii eksperymentalnej.
Jego wyniki, wykreślone na tak zwanej krzywej zapominania Ebbinghausa, ujawniły związek między zapominaniem a czasem. Początkowo informacje często giną bardzo szybko po ich przyswojeniu. Czynniki takie jak sposób zdobywania informacji i częstotliwość ich powtarzania odgrywają rolę w szybkości utraty tych wspomnień. Informacje przechowywane w pamięci długotrwałej są zaskakująco stabilne.
Krzywa zapominania pokazała również, że zapominanie nie zmniejsza się, dopóki wszystkie informacje nie zostaną utracone. W pewnym momencie ilość zapominanych spada.
Jak mierzyć zapominanie
Czasami może się wydawać, że informacje zostały zapomniane, ale nawet subtelna wskazówka może pomóc wyzwolić pamięć. Wyobraź sobie, kiedy ostatnio zdałeś egzamin do szkoły. Chociaż początkowo mogłeś czuć się zapomniany i nieprzygotowany, zobaczenie informacji przedstawionych w teście prawdopodobnie pomogło w odzyskaniu informacji, o których mogłeś nie wiedzieć, że nawet pamiętasz.
Skąd więc wiemy, że coś zostało zapomniane? Istnieje kilka różnych sposobów pomiaru tego:
- Odwołanie: Osoby, które zostały poproszone o zapamiętanie czegoś, na przykład listy terminów, mogą zostać poproszone o przywołanie listy z pamięci. Widząc, ile elementów zostało zapamiętanych, badacze są w stanie określić, ile informacji zostało zapomnianych. Ta metoda może polegać na wykorzystaniu swobodnego przypominania (przywoływania przedmiotów bez podpowiedzi) lub przywołania wymuszonego (wykorzystywanie podpowiedzi do wywoływania wspomnień).
- Uznanie: Ta metoda polega na identyfikacji informacji, które zostały wcześniej poznane. Na przykład podczas testu uczniowie mogą być zmuszeni rozpoznać, jakich terminów nauczyli się w rozdziale przydzielonej lektury.
Teorie o tym, dlaczego zapominamy
Oczywiście wiele czynników może przyczynić się do zapominania. Czasami możesz być rozproszony, gdy uczysz się nowych informacji, co może oznaczać, że nigdy tak naprawdę nie zachowasz informacji wystarczająco długo, aby je później zapamiętać. Znana badaczka pamięci, Elizabeth Loftus, zaproponowała cztery kluczowe wyjaśnienia, dlaczego dochodzi do zapominania. Doprowadziło to do powstania kilku głównych teorii zapominania.
Teoria interferencji
Co jadłeś na kolację we wtorek wieczorem w zeszłym tygodniu? Czy trudno to sobie przypomnieć? Gdyby ktoś zadał ci to pytanie w środę rano, prawdopodobnie nie miałbyś problemu z przypomnieniem sobie, co jadłeś na kolację poprzedniego wieczoru.
Ale w miarę upływu kolejnych dni wspomnienia wszystkich innych posiłków, które spożyłeś od tego czasu, zaczynają zakłócać twoją pamięć o tym jednym konkretnym posiłku. To dobry przykład tego, co psychologowie nazywają interferencyjną teorią zapominania
Zgodnie z teorią interferencji, zapominanie jest wynikiem wzajemnego zakłócania się różnych wspomnień. Im bardziej podobne są do siebie dwa lub więcej zdarzeń, tym bardziej prawdopodobne jest wystąpienie interferencji.
Trudno sobie przypomnieć, co wydarzyło się w przeciętny dzień szkolny dwa miesiące temu, ponieważ od tamtego czasu wydarzyło się tak wiele innych dni. Wyjątkowe i wyróżniające się wydarzenia są jednak mniej narażone na zakłócenia. Ukończenie szkoły średniej, ślub i narodziny pierwszego dziecka są o wiele bardziej prawdopodobne, ponieważ są to pojedyncze wydarzenia, jak żadne inne.
Zakłócenia odgrywają również rolę w tzw efekt pozycji szeregowejlub tendencja do przypominania sobie pierwszego i ostatniego elementu listy. Wyobraź sobie na przykład, że zapisałeś listę zakupów, ale zapomniałeś zabrać ją ze sobą do sklepu. Najprawdopodobniej będziesz w stanie łatwo przywołać pierwszą i ostatnią pozycję na liście, ale możesz zapomnieć wiele pozycji, które znajdowały się w środku.
Pierwsza rzecz, którą zapisałeś, i ostatnia rzecz, którą zapisałeś, wyróżniają się jako bardziej wyraźne, podczas gdy czwarta i siódma pozycja mogą wydawać się tak podobne, że przeszkadzają sobie nawzajem. Istnieją dwa podstawowe rodzaje zakłóceń, które mogą wystąpić:
- Interferencja wsteczna dzieje się, gdy nowo nabyte informacje zakłócają stare wspomnienia. Na przykład nauczycielowi, który poznaje imiona swoich uczniów z nowej klasy na początku roku szkolnego, może być trudniej przypomnieć sobie nazwiska uczniów z jej klasy z zeszłego roku. Nowa informacja koliduje ze starą informacją.
- Aktywna ingerencja występuje, gdy wcześniej zdobyte informacje utrudniają tworzenie nowych wspomnień. Poznanie nowego numeru telefonu lub kombinacji w szafce może być trudniejsze, na przykład dlatego, że wspomnienia starego numeru telefonu i kombinacji zakłócają nowe informacje.
Całkowite wyeliminowanie zakłóceń jest niemożliwe, ale można zrobić kilka rzeczy, aby zminimalizować ich skutki. Jedną z najlepszych rzeczy, które możesz zrobić, jest przećwiczenie nowych informacji, aby lepiej je zapamiętać. W rzeczywistości wielu ekspertów zaleca przeuczenie się ważne informacje, które polegają na powtarzaniu materiału w kółko, aż będzie można go idealnie odtworzyć bez błędów.
Inną taktyką walki z zakłóceniami jest zmiana rutyny i unikanie studiowania podobnego materiału od tyłu. Na przykład, nie próbuj uczyć się terminów słownictwa na lekcje języka hiszpańskiego zaraz po zapoznaniu się z terminami na lekcje niemieckiego. Podziel materiał i przechodź na zupełnie inny temat w każdej sesji nauki.
Sen odgrywa również istotną rolę w tworzeniu pamięci. Naukowcy sugerują, że spanie po nauczeniu się czegoś nowego jest jednym z najlepszych sposobów na przekształcenie nowych wspomnień w trwałe
Teoria rozpadu zapominania
Zgodnie z teorią śladów pamięci, fizyczne i chemiczne zmiany w mózgu powodują powstanie śladu pamięciowego. Informacje w pamięci krótkotrwałej trwają kilka sekund i jeśli nie są ćwiczone, neurochemiczny ślad pamięci szybko zanika. nie mają wpływu na wycofanie.
Teoria śladu sugeruje, że długość czasu między wspomnieniem a przypomnieniem tej informacji determinuje, czy informacja zostanie zachowana, czy zapomniana. Jeśli przedział czasu jest krótki, przywołanych zostanie więcej informacji. Jeśli minie dłuższy czas, więcej informacji zostanie zapomnianych, a pamięć będzie słabsza.
Pomysł, że wspomnienia z czasem zanikają, nie jest nowy. Grecki filozof Platon zasugerował coś takiego ponad 2500 lat temu. Później eksperymentalne badania przeprowadzone przez psychologów, takich jak Ebbinghaus, potwierdziły tę teorię
Jednym z problemów związanych z tą teorią jest to, że trudno jest wykazać, że sam czas odpowiada za spadek pamięci. W rzeczywistych sytuacjach wiele rzeczy dzieje się między utworzeniem pamięci a przywołaniem tej informacji. Na przykład uczeń, który uczy się czegoś na zajęciach, może mieć setki unikalnych i indywidualnych doświadczeń między uczeniem się tych informacji a koniecznością przypominania ich na egzaminie.
Czy zapomniałeś o dacie rozpoczęcia wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych z powodu upływu czasu, jaki upłynął między nauką daty na zajęciach z historii Ameryki a egzaminem z niej? A może mnogość informacji zdobytych w tym przedziale czasu odgrywała jakąś rolę? Testowanie tego może być niezwykle trudne. Wyeliminowanie wszystkich informacji, które mogą mieć wpływ na tworzenie i przywoływanie pamięci, jest prawie niemożliwe.
Innym problemem związanym z teorią rozpadu jest to, że nie wyjaśnia, dlaczego niektóre wspomnienia szybko zanikają, podczas gdy inne pozostają. Nowość to jeden z czynników, który odgrywa ważną rolę. Na przykład bardziej prawdopodobne jest, że zapamiętasz swój pierwszy dzień na studiach niż wszystkie dni między nim a ukończeniem studiów. Ten pierwszy dzień był nowy i ekscytujący, ale wszystkie następne wydają się do siebie podobne.
Teoria niepowodzenia wyszukiwania
Czasami wspomnienia tam są, ale po prostu nie mamy do nich dostępu. Dwie podstawowe przyczyny tego niepowodzenia w odzyskiwaniu pamięci są związane z błędami kodowania i brakiem wskazówek dotyczących pobierania.
Częstym powodem, dla którego nie pamiętamy informacji, jest to, że nigdy nie trafiły one do pamięci długotrwałej.
Wypróbuj tę dobrze znaną demonstrację, po raz pierwszy użytą przez naukowców Nickersona i Adamsa. Z pamięci spróbuj narysować tylną stronę grosza. Gdy skończysz, porównaj swój rysunek z rzeczywistym groszem.
Czy jesteś zaskoczony, jak słabo pamiętasz, jak wygląda tył pensa? Chociaż prawdopodobnie miałeś dobry pomysł na ogólny kształt i kolor, rzeczywiste szczegóły były prawdopodobnie dość niewyraźne. Dlaczego?
Ponieważ tak naprawdę nie musisz wiedzieć, jak wygląda tył monety, aby odróżnić ją od innych monet, tak naprawdę skupiasz się tylko na informacjach, których potrzebujesz – na ogólnym rozmiarze, kształcie i kolorze monety. Nie jesteś w stanie przypomnieć sobie, jak naprawdę wygląda tył pensa, ponieważ ta informacja nigdy nie była tak naprawdę zakodowana w pamięci.
Teoria zapominania zależna od sygnału
Inni badacze sugerowali, że czasami informacje są rzeczywiście obecne w pamięci, ale nie można ich przywołać, chyba że istnieją wskazówki dotyczące odzyskiwania. Te wskazówki to elementy, które były obecne w czasie, gdy rzeczywista pamięć została zakodowana.
Na przykład zapamiętanie szczegółów pierwszej randki ze współmałżonkiem może być łatwiejsze, jeśli poczujesz ten sam zapach, który miał na sobie twój partner na tej pierwszej randce. Sygnał odzyskania (zapach) był obecny, gdy to wspomnienie zostało stworzone, więc powąchanie go ponownie może wywołać odzyskanie tych wspomnień.
Słowo od Verywell
Zapomnienie jest po prostu częścią życia. Liczne teorie wyjaśniają, jak i dlaczego zapominamy. W wielu sytuacjach kilka z tych wyjaśnień może wyjaśniać, dlaczego nie pamiętamy. Upływ czasu może utrudniać dostęp do wspomnień, podczas gdy obfitość informacji walczących o naszą uwagę może tworzyć konkurencję między starymi i nowymi wspomnieniami. Mimo to możemy pracować nad tym, aby lepiej zapamiętywać informacje.
