Unikanie doświadczeń to próba lub chęć stłumienia niechcianych doświadczeń wewnętrznych, takich jak emocje, myśli, wspomnienia i doznania cielesne. Uważa się, że ta niechęć do pozostawania w kontakcie z wewnętrznymi doświadczeniami leży u podstaw wielu niezdrowych zachowań „ucieczkowych”, takich jak używanie substancji, ryzykowne zachowania seksualne i celowe samookaleczenie, i może zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu stresu pourazowego (PTSD) w ludzie, którzy doświadczyli ciężkiej traumy.
Jeśli masz myśli samobójcze, skontaktuj się z National Suicide Prevention Lifeline pod adresem 1-800-273-8255 o wsparcie i pomoc przeszkolonego doradcy. Jeśli ty lub ukochana osoba znajdujecie się w bezpośrednim niebezpieczeństwie, zadzwoń pod numer 911.
Więcej informacji na temat zdrowia psychicznego można znaleźć w naszej krajowej bazie danych infolinii.
Zrozumienie unikania doświadczeń
Unikanie negatywnych doświadczeń wewnętrznych jest naturalnym instynktem. Jednak psychoterapeuci sięgający czasów Zygmunta Freuda argumentowali, że unikanie w obliczu naszych emocjonalnych doświadczeń może negatywnie wpłynąć na nasze zdrowie psychiczne i zachowania.
W latach 90. psycholodzy zaczęli określać te zachowania związane z unikaniem i ucieczką jako „unikanie empiryczne”. Unikanie doświadczeń jest postrzegane jako styl radzenia sobie, który może utrwalać problemy lub tworzyć nowe. Na przykład staranie się nie odczuwać niepokoju może utrwalać niepokój, zamiast pozwolić mu się rozproszyć.
W 1996 roku psychologowie z University of Nevada napisali w ważnym artykule, że „wiele form psychopatologii to nie tylko złe problemy, to także złe rozwiązania, oparte na niebezpiecznym i nieskutecznym stosowaniu doświadczalnych strategii unikania”.
Od tego czasu unikanie empiryczne kojarzy się z:
- Lęk i uogólnione zaburzenie lękowe
- Zaburzenie afektywne dwubiegunowe
- Celowe samookaleczenie
- Zachowania seksualne wysokiego ryzyka
- Nerwica natręctw
- Lęk napadowy
- Nadużywanie substancji
- Samobójstwo
- Trauma i zespół stresu pourazowego
- Trichotillomania
Jak unikanie doświadczeń boli ludzi z zespołem stresu pourazowego
Uważa się, że unikanie doświadczenia zwiększa ryzyko rozwoju i utrzymania PTSD u osoby po traumie.
Na przykład badanie opublikowane w 2014 r. wykazało, że maltretowane dzieci były znacznie bardziej podatne na rozwój PTSD, jeśli starały się unikać bolesnych myśli i emocji po przemocy, zamiast mówić o swoich negatywnych uczuciach.
Doświadczalne strategie unikania mogą częściowo wyjaśniać, dlaczego 40% maltretowanych dzieci rozwija PTSD w ciągu swojego życia, podczas gdy pozostałe 60% nie.
Unikanie doświadczania jest jedną z trzech strategii regulacji emocji, które, jak się uważa, zwiększają ryzyko wystąpienia PTSD. Pozostałe dwie strategie regulacji emocji związane z zespołem stresu pourazowego to ruminacje i tłumienie myśli.
Doświadczalna Terapia Unikania, Akceptacji i Zaangażowania dla PTSD
Przeciwieństwem unikania jest akceptacja. Terapia Akceptacji i Zaangażowania (ACT) to psychoterapia behawioralna, która została opracowana w celu zmniejszenia unikania doświadczeń.
ACT opiera się na założeniu, że cierpienie nie pochodzi z doświadczenia emocjonalnego bólu, ale z naszej próby uniknięcia tego bólu. Jego nadrzędnym celem jest pomaganie ludziom w otwartości i chęci na ich wewnętrzne doświadczenia, skupiając uwagę nie na próbach ucieczki lub unikania bólu (ponieważ jest to niemożliwe), ale zamiast tego na życiu pełnym sensu.
Istnieje pięć celów ACT:
- Uznając, że próba ucieczki od emocjonalnego bólu nigdy nie zadziała
- Uświadomienie sobie, że problemem jest próba kontrolowania bólu
- Postrzeganie siebie jako odrębnego od swoich myśli
- Odpuszczanie prób unikania lub kontrolowania myśli i uczuć
- Prowadzenie sensownego i satysfakcjonującego życia
ACT jest jedną z form leczenia zalecaną w przypadku PTSD i innych problemów psychologicznych związanych z unikaniem doświadczeń.
Znany również jako: unikanie emocji, niechęć emocjonalna, tłumienie myśli, niechęć
