ADHD to zaburzenie, które obejmuje impulsywność, czyli trudności w ograniczaniu własnych zachowań. W rezultacie jedną z najważniejszych umiejętności, jakich potrzebuje Twoje dziecko, jest samodyscyplina. Oczywiście samodyscyplina wzrasta wraz z dojrzewaniem, ale można jej nauczyć się poprzez modelowanie i praktykę. Czy klapsy mogą pomóc w nauce samodyscypliny?
Problem z klapsami jako formą dyscypliny dla dzieci z ADHD
Klapsy nie są zbyt skuteczną strategią rodzicielską dla żadnego dziecka. Może zatrzymać zachowanie w tym momencie, ale nie uczy dzieci nowych umiejętności lub odpowiednich zachowań zastępczych. Lanie jako rozwiązanie modeluje również zachowanie agresywne i może prowadzić do pogorszenia relacji rodzic-dziecko. W większości przypadków nie powstrzymuje to również problematycznego zachowania na dłuższą metę, szczególnie w przypadku dziecka z ADHD, które ma tendencję do życia chwilą i ma trudności z powiązaniem zachowań z konsekwencjami.
Czy negatywne konsekwencje inne niż dawanie klapsów mogą być przydatne?
Negatywne konsekwencje z pewnością mają swoje miejsce w wychowywaniu dzieci z ADHD. Najskuteczniejszym sposobem wykorzystania tych konsekwencji jest jednak spokojny i konsekwentny sposób, który pomoże Twojemu dziecku nauczyć się sposobów zmiany niewłaściwego zachowania.
Klapsy są skuteczne w skłonieniu dziecka do natychmiastowego podporządkowania się w krótkim okresie, ale nie promują pozytywnych i adaptacyjnych zachowań na dłuższą metę. Konsekwencje, takie jak usunięcie przywilejów, utrata specjalnej aktywności i wykorzystanie przerwy, okazały się bardziej skuteczne.
Dla dziecka z ADHD, które ma trudności z samoregulacją, proaktywne podejście do dyscypliny jest najskuteczniejsze. Podejście to obejmuje ustrukturyzowane, przewidywalne środowisko, natychmiastową i częstą informację zwrotną, kształtowanie i nagradzanie odpowiedniego zachowania oraz stosowanie zachęt przed konsekwencjami.
Jak uniknąć używania klapsów jako konsekwencji?
Dzieci z ADHD mogą być bardzo irytujące – są bardzo aktywne, nie uczą się na błędach, potrzebują częstego monitorowania i przekierowywania, są impulsywne, reaktywne, wymagające i temperamentne, mają skłonności agresywne lub destrukcyjne. Może to wywoływać różne uczucia i frustrować nawet najbardziej cierpliwych rodziców. W niektórych przypadkach rodzice mogą uciekać się do klapsów jako ostatniej deski ratunku, zwłaszcza gdy czują brak władzy lub kontroli nad tym, jak radzić sobie z zachowaniami.
Jeśli znajdziesz się w takiej sytuacji, możesz zachować perspektywę niepełnosprawności poprzez zrozumienie, że Twoje dziecko ma specjalne potrzeby. Może również pomóc w ciągłym przypominaniu sobie, aby nie personalizować zachowań dziecka. Zaplanuj z wyprzedzeniem, jak poradzisz sobie z trudnymi sytuacjami, a kiedy takie zdarzenia się wydarzą, weź długi, głęboki oddech – lub trzy lub cztery – zanim zareagujesz dziecku. To opóźnienie może często pomóc Ci przemyśleć i zareagować za pomocą skuteczniejszej techniki rodzicielskiej niż klapsa.
