Chociaż nikt nie lubi być odrzuconym, niektórzy ludzie są bardziej wrażliwi na odrzucenie społeczne niż inni. Osoby o wysokiej wrażliwości na odrzucenie są tak przestraszone i niechętne odrzuceniu, że wpływa to na ich codzienne życie.
Ci ludzie oczekują, że będą odrzucani przez cały czas. A ponieważ z niepokojem szukają oznak, że ktoś nie chce z nimi być, często zachowują się w sposób, który odpycha innych ludzi. Takie zachowanie tworzy bolesny cykl, który może być trudny do przerwania.
Oznaki wrażliwości na odrzucenie
Osoby o wysokiej wrażliwości na odrzucenie nieustannie szukają oznak, że wkrótce zostaną odrzucone. Zwykle reagują dramatycznie na każdą wskazówkę, że ktoś nie chce z nimi być
Ze względu na swoje lęki i oczekiwania ludzie z wrażliwością na odrzucenie mają tendencję do błędnej interpretacji, zniekształcania i nadmiernej reakcji na to, co mówią i robią inni. Mogą nawet zareagować zranieniem i złością. Oto czynniki, które wpływają na te nadmierne reakcje.
Wyrazy twarzy
Osoby z wrażliwością na odrzucenie często źle interpretują lub nadmiernie reagują na różne wyrazy twarzy. Na przykład jedno z badań wykazało, że osoby o wyższej wrażliwości na odrzucenie wykazały zmiany w aktywności mózgu, gdy zobaczyli twarz, która wyglądała, jakby mogła ich odrzucić.
Korzystając z funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI), naukowcy odkryli, że osoby o wyższej wrażliwości na odrzucenie wykazywały inną aktywność mózgu podczas oglądania twarzy, które wyrażały dezaprobatę.
Osoby biorące udział w badaniu nie wykazały takich samych wyników, patrząc na osoby, które wykazały złość lub obrzydzenie. Ta obserwacja była zgodna z osobami, które nie doświadczają wrażliwości na odrzucenie.
Zwiększona aktywność fizjologiczna
Kiedy ludzie z wrażliwością na odrzucenie obawiają się, że mogą zostać odrzuceni, doświadczają wzmożonej aktywności fizjologicznej – bardziej niż osoby bez wrażliwości na odrzucenie. I mogą nawet wykazywać zachowanie walki lub ucieczki.
Źle zinterpretowane zachowanie
Nadwrażliwość na odrzucenie często powoduje, że jednostki zniekształcają i błędnie interpretują działania innych. Na przykład, gdy znajomi nie odpowiadają od razu na wiadomość tekstową, osoba wrażliwa na odrzucenie może pomyśleć: „Nie chcą się już ze mną przyjaźnić”. Podczas gdy ktoś bez wrażliwości na odrzucenie może częściej zakładać, że przyjaciel jest po prostu zbyt zajęty, by odpowiedzieć.
Odchylenie uwagi
Ponadto osoby, które zajmują wysokie miejsce pod względem wrażliwości na odrzucenie, często zwracają większą uwagę na odrzucenie lub oznaki, że zostały odrzucone. Jest to znane jako błąd uwagi.
Na przykład, jeśli ktoś o wysokiej wrażliwości na odrzucenie zaprosił 10 osób na randkę, a dziewięć zaakceptowało, a jedna odmówiła, skupiliby się najbardziej na tym jednym odrzuceniu. Mogą nawet odnieść się do swoich prób randkowych jako „całkowitej katastrofy” i zacząć wierzyć, że nikt ich nie lubi.
I odwrotnie, ktoś, kto zajmuje niską pozycję pod względem wrażliwości na odrzucenie, może uznać te same okoliczności za wielki sukces. Ta osoba może skupić się na dziewięciu pozytywnych interakcjach i nie zwracać uwagi na jedno odrzucenie.
Wrażliwość interpersonalna
Osoby o wysokiej wrażliwości interpersonalnej są zaabsorbowane wszystkimi rodzajami odrzucenia – zarówno postrzeganymi, jak i rzeczywistymi odrzuceniami. Są również czujni w obserwowaniu i monitorowaniu nastrojów i zachowań innych oraz są nadmiernie wrażliwe na problemy interpersonalne.
Ktoś z wrażliwością na odrzucenie może stale szukać dowodu na to, że inni ludzie go odrzucają. Tak więc, pomimo zapewnień przyjaciela lub partnera, że są mile widziani, kochani i wystarczająco dobrzy, nadal mogą czuć się odrzuceni.
Pragną także bliskich relacji. Jednak strach przed odrzuceniem może sprawić, że poczują się samotni i odizolowani. Należy jednak pamiętać, że chociaż ktoś może odczuwać wrażliwość na odrzucenie w scenariuszach społecznych, może jej nie doświadczyć w innych okolicznościach.
Na przykład osoba, która jest przerażona odrzuceniem społecznym, może nie mieć nic przeciwko odrzuceniu oferty pracy online. Kiedy sytuacja nie ma reperkusji społecznych, mogą być w stanie inaczej poradzić sobie z tymi odrzuceniami.
Przyczyny wrażliwości na odrzucenie
Czułość odrzucenia nie jest spowodowana jednym czynnikiem. Zamiast tego może mieć znaczenie wiele czynników. Niektóre możliwe przyczyny to doświadczenia z dzieciństwa, takie jak krytyczni rodzice i zastraszanie, a także czynniki biologiczne i genetyka. Oto bliższe spojrzenie na czynniki, które mogą prowadzić do wrażliwości na odrzucenie.
Doświadczenia z dzieciństwa
Wczesne doświadczenia odrzucenia, zaniedbania i znęcania się mogą przyczyniać się do wrażliwości na odrzucenie. Na przykład narażenie na fizyczne lub emocjonalne odrzucenie przez rodzica może zwiększyć prawdopodobieństwo, że ktoś rozwinie wrażliwość na odrzucenie. Jednak odrzucenie nie zawsze musi być bezpośrednie, aby wywrzeć wpływ.
Dorastanie z rodzicem, który jest emocjonalnie niedostępny lub bardzo krytyczny, może również spowodować u kogoś silny lęk przed odrzuceniem w innych związkach.
Dzieci wrażliwe na odrzucenie również częściej zachowują się agresywnie. Według badania opublikowanego w Rozwój dziecka, dzieci, które były bardzo wrażliwe na odrzucenie, częściej ze złością oczekiwały odrzucenia. Wykazywały zwiększony niepokój po niejednoznacznej interakcji społecznej z rówieśnikiem.
Podobnie dzieci, które czują się zastraszane lub ostracyzowane, mogą dorastać, by bać się odrzucenia bardziej niż inne. Każdy rodzaj wcześniejszego narażenia na bolesne odrzucenie może spowodować, że ktoś dołoży wszelkich starań, aby uniknąć ponownego doświadczania tego bólu.
Podatność biologiczna
Uważa się również, że niektórzy ludzie mogą mieć biologiczną podatność na wrażliwość na odrzucenie. Może istnieć genetyczna predyspozycja lub pewne cechy osobowości, które zwiększają prawdopodobieństwo, że ktoś będzie wrażliwy na odrzucenie. Niektórzy badacze powiązali nawet wrażliwość na odrzucenie z niską samooceną, neurotyzmem, lękiem społecznym i niepewnym stylem przywiązania.
Wpływ wrażliwości na odrzucenie
Osoby, które doświadczają wysokiego poziomu wrażliwości na odrzucenie, doświadczają wyższego stopnia stresu psychicznego, gdy są odrzucane, w tym bólu emocjonalnego, gniewu i smutku. Próbując poradzić sobie z tym dyskomfortem, są również bardziej narażeni na agresywność, izolację społeczną i samookaleczenia.
Dodatkowo, u osób z wrażliwością na odrzucenie grają dwa główne czynniki: ciągła potrzeba bycia lubianym i wyzwania, jakie napotykają w tworzeniu znaczących więzi z innymi ludźmi. Oto bliższe spojrzenie na te dwa czynniki.
Ciągła potrzeba bycia lubianym
Osoby wrażliwe na odrzucenie mogą odczuwać potrzebę bycia lubianym przez wszystkich. A jeśli zostaną odrzuceni, mogą bardzo ciężko pracować, aby ponownie zdobyć przychylność tej osoby. Ta reakcja na odrzucenie może prowadzić do zadowalających ludzi zachowań, a także rozległych zachowań ingracjacyjnych.
W rzeczywistości badanie opublikowane w Dziennik Osobowości i Psychologii Społecznej odkryli, że mężczyźni, którzy mają wysoką wrażliwość na odrzucenie, prawdopodobnie zareagują, próbując stać się bardziej lubianymi
Odkryli również, że ci mężczyźni byli gotowi zapłacić więcej pieniędzy, aby stać się częścią grupy, która ich odrzuciła. Jeśli kobieta oceniła ich negatywnie na udawanym portalu randkowym, wydawała na nią więcej pieniędzy podczas randki, próbując ją polubić.
Uczestniczki wykazywały podobne zachowanie tylko wtedy, gdy zostały odrzucone przez potencjalny romans, z którym już dzieliły się danymi osobowymi.
Ludzie wrażliwi na odrzucenie reagują na życie w sposób, który ma chronić ich przed bólem. Niestety ich zachowania często przynoszą odwrotny skutek.
Trudności w nawiązywaniu połączeń
Strach przed odrzuceniem osoby wrażliwej na odrzucenie powoduje, że zmaga się ona z tworzeniem nowych znajomości i podkopywaniem istniejących relacji. Na przykład ktoś, kto ma wysoką wrażliwość na odrzucenie, może stale oskarżać partnera o zdradę, co może przyczynić się do inna osoba kończąca związek.
Co więcej, osoba wrażliwa na odrzucenie może stać się zła i wrogo nastawiona, gdy przyjaciel nie odpowie na zaproszenie w odpowiednim czasie. Ostatecznie może to spowodować jeszcze większe wycofanie się przyjaciela, co zwiększa poczucie odrzucenia.
Tymczasem inni z wrażliwością na odrzucenie mogą unikać wszystkich sytuacji i relacji, w których mogą zostać odrzuceni. W związku z tym mogą czuć się wyjątkowo odizolowani i samotni, co zasadniczo prowadzi do spełnienia ich największych lęków.
Romantyczne problemy w związku
Osoby, które zmagają się z wrażliwością na odrzucenie, często interpretują odrzucenie jako dowód, że są w jakiś sposób nie do przyjęcia. Dla nich odrzucenie jest osądem ich wartości i wartości jako osoby. A w związkach ten system wierzeń może być katastrofalny.
Kiedy ktoś oczekuje odrzucenia, trudno jest czuć się bezpiecznie w związkach. Nawet jeśli w tej chwili nie są odrzucani, zawsze tego oczekują, oczekując, że stanie się to w każdej chwili.
W konsekwencji drobne błędy są postrzegane jako całkowity brak troski lub jako okrutne osądzanie ich wartości jako osoby. W końcu osoba wrażliwa na odrzucenie może stać się zdenerwowana i zła, gdy tylko dostrzeże potencjalne odrzucenie. Oto bliższe spojrzenie na to, jak wrażliwość na odrzucenie może wpływać na relacje.
Wpływ na młodzież
Wrażliwość na odrzucenie może zacząć się już w wieku młodzieńczym. Dorastające dziewczęta, które mają wysoką wrażliwość na odrzucenie, mogą zachowywać się w sposób, który naraża je na większe ryzyko wiktymizacji, zgodnie z badaniem opublikowanym w Maltretowanie dzieci.
Naukowcy odkryli, że dziewczęta wrażliwe na odrzucenie częściej posuwały się do skrajności, aby utrzymać związek, gdy czuły się niepewnie co do zaangażowania chłopaka.
Nawet gdy dziewczęta wiedziały, że ich czyny mogą mieć negatywne konsekwencje, nadal modyfikowały swoje zachowanie, starając się zachować związek. Byli też bardziej skłonni do angażowania się w związki, które wiązały się z agresją fizyczną i niefizyczną wrogością podczas konfliktów – i tolerowali niezdrowe zachowania, próbując pozostać razem.
Wpływ na dorosłych
Dorośli z wrażliwością na odrzucenie, którzy są w romantycznych związkach, prawdopodobnie będą doświadczać ciągłych problemów w związku. Często błędnie interpretują wydarzenia i reakcje, ponieważ są bardzo czujni, jeśli chodzi o odrzucenie.
Takie zachowania mogą prowadzić do irracjonalnej zazdrości, ponieważ jednostka jest przerażona porzuceniem lub odrzuceniem. Mogą również interpretować inne zachowania, takie jak zaangażowanie partnera w pracę, jako dowód, że druga osoba nie jest już w nich zakochana.
Dla mężczyzn z wrażliwością na odrzucenie bycie w zaangażowanym związku może być dla nich bardziej pomocne niż dla kobiet. Jedno z badań wykazało, że mężczyźni są bardziej samotni i bardziej wrażliwi na odrzucenie, gdy nie są w romantycznym związku.
Ale kobiety, które mają wysoką pozycję pod względem wrażliwości na odrzucenie, prawdopodobnie nie odczują ulgi w związku. Mogą nadal czuć się tak samo samotne i obawiać się odrzucenia, gdy są w związku, jak w przypadku samotności.
Mimo to zarówno mężczyźni, jak i kobiety, którzy boją się odrzucenia, mogą mieć trudności z nawiązaniem bliskich romantycznych relacji. Ich wysiłki są często ukierunkowane na unikanie konfliktów i odrzucenia, a nie na intymność i rozwój.
Link do problemów ze zdrowiem psychicznym
Odrzucenie stanowi bezpośrednie zagrożenie dla poczucia przynależności jednostki i może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego. Nawet jeśli ktoś tak naprawdę nie jest odrzucany przez cały czas, jeśli postrzega, że jest wyrzutkiem lub jeśli wierzy, że jest odrzucany, jego zdrowie psychiczne nadal prawdopodobnie się pogorszy.
Jednak wrażliwość na odrzucenie nie jest sama w sobie diagnozą zdrowia psychicznego, ale wiąże się z kilkoma różnymi chorobami psychicznymi. Na przykład wrażliwość na odrzucenie jest czynnikiem ryzyka rozwoju depresji i może pogorszyć istniejące objawy
Jedno z badań wykazało, że zerwania – i związane z nimi odrzucenie – mogą częściej powodować depresję u kobiet.
Na przykład kobiety w wieku studenckim o wysokiej wrażliwości na odrzucenie wykazywały nasilone objawy depresji po zerwaniu zainicjowanym przez partnera w porównaniu z osobami, które miały niską wrażliwość na odrzucenie.
Inne badania wykazały, że osoby o wysokiej wrażliwości na odrzucenie są również bardziej narażone na:
- Niepokój
- Zaburzenie dysmorfii ciała
- Zaburzenie osobowości z pogranicza: zaburzenie typu borderline
- Samotność
Ekstremalna wrażliwość na odrzucenie jest również częścią kryteriów definiujących zaburzenie osobowości unikającej i fobię społeczną. Ponadto naukowcy odkryli związek między wrażliwością na odrzucenie a myślami samobójczymi u pacjentów psychiatrycznych
Naukowcy odkryli, że osoby z myślami samobójczymi częściej czuły, że nie należą do nich, i często czuły się, jakby były ciężarem dla innych – rzeczami, których często doświadczają osoby z wrażliwością na odrzucenie.
Jeśli ty lub bliska osoba macie myśli samobójcze, skontaktuj się z National Suicide Prevention Lifeline pod adresem 1-800-273-8255 o wsparcie i pomoc przeszkolonego doradcy. Jeśli ty lub ukochana osoba znajdujecie się w bezpośrednim niebezpieczeństwie, zadzwoń pod numer 911.
Więcej informacji na temat zdrowia psychicznego można znaleźć w naszej krajowej bazie danych infolinii.
Strategie radzenia sobie
Jeśli podejrzewasz, że jesteś wrażliwy na odrzucenie, rozpoznanie objawów - i problemów, które powoduje wrażliwość na odrzucenie - może być pierwszym krokiem do stworzenia zmiany. Uzyskanie pomocy może nie tylko zmniejszyć twoją podatność na choroby psychiczne, ale przy odpowiedniej pomocy i interwencji może również poprawić twoje relacje.
W rzeczywistości badania sugerują, że samoregulacja, która obejmuje monitorowanie i kontrolowanie własnych reakcji emocjonalnych i behawioralnych, może być kluczem do radzenia sobie z wrażliwością na odrzucenie. Na przykład, kiedy dostrzegasz potencjalny znak odrzucenia, może pomóc zatrzymanie się i zastanowienie się nad sytuacją, zamiast natychmiastowej reakcji.
Jednym ze sposobów, aby to zrobić, jest szukanie alternatywnych wyjaśnień dla zachowania, zamiast zakładać najgorsze. Jeśli nie jesteś w stanie samodzielnie wprowadzić tych zmian, być może będziesz musiał skorzystać z pomocy doradcy.
Zacznij od rozmowy z lekarzem, który może pomóc w określeniu odpowiednich dalszych kroków. Wielokrotnie terapia poznawczo-behawioralna może pomóc w radzeniu sobie z myślami, uczuciami i zachowaniami, które podsycają strach przed odrzuceniem. A jeśli jesteś już w związku, terapia par może pomóc wam obojgu pracować nad ustanowieniem zdrowszego i bezpieczniejszego związku.
Podejmowanie kroków, aby zbliżyć się do kogoś, może być przerażające, ponieważ im głębszy związek się rozwija, tym bardziej odrzucenie może zaszkodzić. Jednak nauka budowania głębszych, zdrowszych połączeń jest kluczem do zmniejszenia samotności i izolacji.
Słowo od Verywell
Wrażliwość na odrzucenie nie jest czymś, co powinieneś ignorować. W rzeczywistości objawy często nasilają się z czasem, jeśli nie są leczone.
W związku z tym, jeśli masz skłonność do przytłaczających reakcji emocjonalnych, w tym intensywnego gniewu, niepokoju i smutku, gdy czujesz się krytykowany lub odrzucany, porozmawiaj ze swoim lekarzem lub specjalistą od zdrowia psychicznego. Nauka zajmowania się swoją wrażliwością i bardziej odpowiedniego reagowania na odrzucenie jest kluczem do poprawy ogólnej jakości życia.